Zbrodnia i kiełbasa

12 kwietnia 2007
Owczarek

W drugi dzień świąt wielkanocnyk popełniłek grzych. A syćko zacęło sie od tego, ze postanowiłek zrobić ludziom śmigus-dyngus. No bo do tej pory to ludzie mi robili dyngusa. Baca mnie oblewoł, gaździna oblewała, dzieci bacy i gaździny i dzieci tyk dzieci. Krucafuks! Dosyć tego, pomyślołek, w tym roku mojo kolej! Teroz jo syćkim piknom kąpiel wyryktuje! A miołek ku temu barzo dobrom okazje – syćkie dzieci bacy i gaździny przyjechały na te święta ku nom. Wroz z rodzinami!

W nocy z niedzieli na poniedziałek, cyli z 8 na 9 kwietnia, wykrodłek z chałupy gorcek pełen smalcu. Posłek z gorckiem w takie miejsce, ka do jednego słupa przycepione som jaz trzy ostrzegawce znaki drogowe: „Niebezpiecny zjazd”, „Niebezpiecny zakręt” i „Nabrzeze lub brzeg rzeki”. Bo droga jest tamok barzo stromo, a potem ostro skręco w bok, przed samiućkim urwiskiem, ka w dole potocek se płynie. Juz niejeden nieostrozny kierowca auta nie wyrabioł sie na tym zakręcie i pare metrów nizej w potoku lądowoł. Na scynście Pon Bócek chyba jakoś nad tym miejscem cuwo, bo śmierztelnyk ofiar nie było nigdy, cięzej rannyk tyz nie.
Najcynściej wypadki zdarzały sie tutok Felkowi znad młaki, co to jest najbogatsy we wsi – śtyry rozy w tym miejscu do potoka wjechoł: roz mercedesem, roz porszem, roz traktorem i ostatnio landrowerem. Po kozdym takim wypadku sołtys godoł, ze trza ten kawałek drogi zabezpiecyć jakomsi barierkom. Potem jednak sołtys o tej barierce zabocowoł i przybocowoł se na nowo dopiero wte, kie wpadało do potoka kolejne auto.
To było pikne miejsce dlo mojego planu! Wziąłek sie do roboty. Zanurzołek łape w smalcu i rozsmarowywołek go po przydroznym chodniku. W niewielu miejscak w mojej wsi jest taki chodnik jako w mieście, ale tutok akurat jest. Kapecke było mi zol, bo smalec piknie pachnioł. Ale moze niedługo gaździna wyryktuje nowy?
Kie gorcek był juz pusty, schowołek sie za storom wierzbom. I cekołek A cekając z apetytem oblizywołek wysmarowanom smalcem łape. Wreście usłysołek jakisi gwar. To baca z całom rodzinom seł na porannom mse. Z gaździnom, dziećmi, synowymi, zięciem i wnukami był to całkiem niezły tłumek. A najzywsy w tym tłumie był trzyletni wnuk bacy i gaździny. Biegoł to tu, to tam, roz był na cele, a roz na zadku tego rodzinnego pochodu. Kie syćka zblizali sie nad urwisko, trzylatek akurat był na cele.

No i nagle nadepnął na rozsmarowany przeze mnie smalec, wpodł w poślizg i zaroz zjechoł do potoka wydając przy tym okrzyk: „O, cholela!”
– Oh! Moje kochanie naucyło sie nowego słowa! – zakwyciła sie gaździna.
– Ano, naucyło – zgodził sie baca. – Ale teroz chyba trza pomóc bidockowi wyjść z potoka.
Baca zrobił krok do przodu i … piknie zjechoł w dół. I po kwili obok swego wnuka w potoku siedzioł. Jego odświętne ubranie było tak mokrzuteńkie, ze mógłby teroz śmiało wystąpić w konkursie na mistera mokrego garniturka. Ale baca nie o konkursak chyba teroz myśloł
– Krucafuks! – ryknął. A potem zacął tak kląć, ze nawet gaździnie, przywykłej przecie do góralskik przekleństw, usy spuchły.

– Ojciec, nie przy dzieciak! – skarciła bace gaździna i fciała jesce coś dodać, ale w tym samym momencie wlazła na ten smalec i … zaroz w potoku między bacom a swoim wnuckiem sie nolazła. I wte sie wściekła. Zacęła rzucać tymi samymi straśliwymi przekleństwami co baca, zmieniła ino ik kolejność, pewnie coby nifto nie godoł, ze nie jest oryginalno. Cało rodzina bacy i gaździny rzuciła sie na ratunek. Ale smalec zrobił swoje. Syćka zjechali do potoka, było ino słychać: Aaaa! Chlup! Aaaa! Chlup! Aaaa! Chlup! I tak w sumie kilkanaście rozy. Cało rodzina bacy i gaździny zacęła sakramencko kląć.
Nagle na drodze pojawił sie Wincenty. Tyz seł na porannom mse. Kie uwidzioł miotającom sie w potoku rodzine bacy, zdumioł sie straśnie.
– Co wy syćka w tej wodzie robicie? – spytoł. – Pstrągi na obiad łowicie cy jak?
– Lepiej uwazoj, Wincenty, na chodnik – próbowoł ostrzec baca.
– A na co mom uwa-aaaaa…?! – Wincenty nie dokońcył pytania, ale nie musioł, bo odpowiedź juz poznoł. Z impetem prasnął w bace, ftóry dopiero co stanął wreście na nogi i jakze niesłusnie myśloł, ze zaroz wylezie na brzeg.

A potem do potoka wpadali kolejni idący do kościoła: Janiela, Józka spod grapy, sołtys, juhasi mojego bacy … i wielu inksyk mieskańców mojej wsi, o ftóryk jesce wom nie opowiadołek. I syćka, co natrafili na mojom smalcowom pułapke, tak straśnie klęli, ze chyba samemu frasowi słabo by sie zrobiło, kieby to syćko słysoł. Na koniec do tego kłębiącego sie w potoku tłumu dołącył Felek znad młaki. Jechoł on do kościoła swym nowym jaguarem. Kie na zakręcie uwidzioł te zbiorowom kąpiel, zatrzymoł sie i wylozł zaciekawiony z auta. Ledwo wylozł i stanął na chodniku, wnet piknie w dół urwiska zjechoł. A mioł na sobie garnitur od Armaniego, no i kie zjezdzoł w dół, portki mu sie na rzyci rozerwały. A potem to juz cały Felkowy garnitur, zmocony i umorusany, wyglądoł tak, ze pon Armani na pewno by nie poznoł, ze to produkt jego firmy. Klął więc Felek jesce bardziej niz inksi. Na mój dusiu! Takiego dyngusa w historii mojej wsi chyba jesce nie było!
No ale w końcu syćka wygramolili sie z potoka i starannie tym rozem omijając wysmarowany smalcem kawałek chodnika posli przemoceni ku kościołowi. Felek fcioł pojechać swym autem, ale niestety zatrzymując sie nad potokiem zabocył zaciągnąć ręcny hamulec, no i w kwili, kie juz mioł wsiąść do swego nowiutkiego jaguara, auto nagle rusyło, zjezdzając po zbocu urwiska zrobiło jakomsi straśnie trudnom ewolucje (ale to w końcu nie byle jakie auto, ino jaguar) i wylądowało w potoku tak, ze teroz jego dół był wierchem, a wierch dołem. Jaguar chyba wcale sie nie zmartwił, bo wesoło syćkimi śtyrema kółeckami kryncił. Ale Felkowi wcale wesoło nie było. O, nie. Było mu sakramencko NIEWESOŁO. Pozirając na auto dwa rozy powtórzył syćkie przekleństwa, jakie wyrzucił z siebie kapecke wceśniej, kie sam w potoku siedzioł. No ale nie mioł inksego wyjścia – musioł póść do kościoła pieso rozem z inksymi, a po msy wezwać pomoc drogowom.
A nad urwisko wkrótce zbiegły sie psy z całej wsi, bo zwabił je zapach piknego smalcu. Kapecke skoda. Myślołek, ze jo sam ten smalec po mojej dyngusowej akcji wylize, ale niekze ta. Som święta, to niek inkse psy tyz coś z tego majom.
Posłek za ofiarami mojego śpasu, coby podsłuchać, o cym bedom godać. No i okazało sie, ze sumienia ik gryzły – jest Poniedziałek Wielkanocny, jeden z najwozniejsyk poniedziałków w roku, a oni tutok tak straśnie nagrzysyli, bo klęli sakramencko po wpadnięciu do potoka. Zanim dosli do kościoła, ukwalowali, ze musom sie syćka z tyk przekleństw wyspowiadać. Probosc straśnie sie zdziwił, kie przed plebaniom uwidzioł tłum pytający o spowiedź, tym bardziej sie zdziwił, ze przecie więksość z tego tłumu spowiadała sie całkiem niedawno, w Wielkim Tyźniu. No ale uległ zbiorowej prośbie, siodł w słuchanicy, w drugiej kazoł siąść wikaremu i zacęli spowiadanie. Siedzieli tak w dwók słuchanicak na wprost siebie, a spowiadając rzucali ku sobie pełne zdumienia spojrzenia. No cóz, chyba pierwsy roz w zyciu zdarzyło im sie spowiadać całom kolejke z jednego i tego samego grzychu. Przez to syćko msa zacęła sie godzine później niz powinna.
A jo podcas tej msy tak se pomyślołek, ze jo chyba tyz mom grzych. Przecie jeśli ci syćka ludzie zgrzysyli – to z mojej winy! Zgrzysyli wskutek mojego śpasu! A więc najwięksy grzych miołek jo! Skoro tak, jo tyz musiołek sie wyspowiadać. Ino jak? Ano, trza bedzie cosi wymyślić Pockołek, jaz msa sie skońcy i jaz syćka wierni z kościoła wyjdom Kie juz na kościelnym dziedzińcu zrobiło sie pusto, z zakrystii wyseł wikary, a zaroz za nim probosc.
– Idź stąd! – zawołoł wikary, kie mnie uwidzioł. – Nie wolno ci tu przyłazić! Idź sobie!
– Hauu-hauu-hau! – zascekołek, co w tłumaceniu na ludzki znacy: Jegomościu ostomiły, przecie jo tyz stworzenie boze jestem, to cemu pod kościół nie moge przyść?
Zascekołek naprowde barzo łagodnie, więc zupełnie nie rozumiem, cemu wikary zblodł i schowoł sie za probosca. Z kolei probosc poźreł na mnie, roześmioł sie i krzyknął:
– Hej! Ja znam tego psa! Co ty tu robisz? Twoi państwo już poszli. Idź do domu, psinko, bo będą się martwić o ciebie.
– Hau! Hauuu-hau! Hau-hau-hau! Hauu! – pedziołek. To znacy pedziołek tak: Juz ide do domu, księze proboscu, ale najpierw fciołek wyznać straśliwy grzych.

Wysmarowołek chodnik smalcem i to dlotego bidni ludzie do potocka wpadli i klęli tak brzyćko z samego rana. Więcej grzychów nie boce, tego jednego załuje straśnie i o rozgrzysenie piknie pytom.
– Już dobrze, dobrze! – pedzioł probosc dalej sie śmiejąc. Cy to znacy, ze udzielił mi rozgrzysenia? Chyba tak? No bo kieby nie udzielił, pedziołby racej: „Oj, niedobrze”, a nie: „Dobrze, dobrze”?. Ale zdoje sie, ze jesce powinien zadać mi jakom pokute?
– Chyba wiem, o co ci chodzi – dodoł po kwili probosc. Na mój dusiu! Wiedzioł o co mi chodzi! Oto godny następca świętego Franciska! Jegomość poseł ku plebani, drugi jegomość, cyli wikary, poseł rozem z nim, ino cały cas uwazoł, coby między sobom a mnom mieć probosca. Obaj wesli do plebani i przez pare minut nifto ku mnie nie wychodził.

– Moze powinienek juz se póść? – zacąłek sie zastanawiać. – Ale moze probosc właśnie sprawdzo w prawie kanonicnym, jakom pokute zadoje sie owcarkom?
Wreście drzwi do plebani sie otwarły. W progu stoł probosc jakosi barzo z siebie zadowolony. W ręku trzymoł … na mój dusiu! Kiełbase jałowcowom! Zamerdołek radośnie ogonem.
– A nie mówiłem, że wiem, o co ci chodzi? – zawołoł probosc cały cas sie śmiejąc. – Twoja pani opowiadała mi dużo o tobie i o tym, co lubisz!
Probosc podoł mi kiełbase, jo scekłek „Ha-u”, cyli: „Piknie dziękuje” (mom nadzieje, ze zrozumioł) i poleciołek scynśliwy z piknym podarunkiem w zębak ku chałupie.

Ciekawi mnie ino jedno rzec – mój baca i mojo gaździna juz telo rozy sie spowiadali, a jesce nigdy zoden jegomość nie obdarowoł ik kiełbasom. Ale widocnie tak musi być, tak Pon Bócek ten świat urządził: wy, ludzie, narozrabialiście w raju, to teroz na koniec kozdej spowiedzi dostojecie mniejsom lub więksom pokute, a owcarki nie narozrabiały i kiełbase jałowcowom dostajom. Hau!