Jakie pikne urodziny!

Już w XV w. założyciele gorczańskiej wioski Ochotnica płacili swoje należności w postaci sera „Oscypek” – cytomy na stronie 15 tego oto dokumentu . Pierwsze wzmianki o wyrobie oscypka na Podhalu pochodzą właśnie z Ochotnicy – cytomy tutok. A stela mozemy sie dowiedzieć, ze po raz pierwszy wzmianka o oscypku, jako o środku płatności, pojawiła się w pochodzącym z 1416 roku akcie założycielskim wsi Ochotnica w Gorcach.

Na mój dusiu! Koniecnie fciołek uwidzieć ten akt! Bo skoro jest w nim wzmianka o tak piknym serku – to musi być to jeden z najpikniejsyk staropolskik dokumentów! A jesce jak jest to najpierwso tako wzmianka – to kozdy sanujący sie pies pasterski powinien zrobić dwie rzecy: piknie ten dokument przecytać i – jesce pikniej – go obwąchać.

Zacąłek więc sukać. Przez rózne Gugle i inkse Bingi. Ale niestety daremnie. Abo źle sukołek, abo… mom kolejny dowód na to, ze jesce nie syćko mozno w internecie noleźć. Udało mi sie ino tutok natrafić na polski przekład. Cóz. Niekze ta. Kie nimo oryginału, przekład tyz dobry. Bajako. Przecytołek uwaznie i… powiem wom, ze pocątkowo byłek zawiedziony. Okazało sie, ze słowo „oscypek” nie pado tamok ani rozu. Jest ino mowa o tym, ze którykolwiek z kmieci czy mieszkaniec wsi wyżej wymienionej [Ochotnicy znacy sie] posiadając stada owiec czy kóz powinien uiścić około św. Marcina […] daninę trzech baranów lub kóz i trzy wielkie sery od stu owiec bądź kóz. Ba cy te „wielkie sery od stu owiec” to właśnie oscypki? W pierwsej kwili widziało mi sie, ze niekoniecnie. Bo przecie owieckowy ser to moze być tyz bundz. Abo bryndza. Abo redykołka, choć ona racej tutok w gre nie wchodzi, bo jej z całom pewnościom nie mozno zalicyć do wielkik serów. Haj. Skąd więc wiadomo, jakie dokładnie serecki zbocowane som w tym starodownym tekście? Zacąłek nad tym myśleć i… pomyślołek se tak: ten akt wyryktowoł sam król Władysław Jagiełło. A cy król Jagiełło był sietniokiem? No przecie ze nie był! Inacej nie prasnąłby krzizaków pod Grunwaldem, ino oni jego. Skoro więc nie był sietniokiem, to piknie wiedzioł, ze najhyrniejsym owieckowym serem jest właśnie oscypek.* I kieby sło mu o inksy owcy ser niz ten najhyrniejsy – piknie by to wyjaśnił. Nie wyjaśnił jednak – zatem mioł na myśli oscypka. I ślus.

Kie se to uświadomiłek, to zaroz potem, ostomili, przysło mi na myśl, ze skoro właśnie w tym ochotnickim akcie jest najpierwso wzmianka o tym najsłynniejsym wyrobie z owieckowego mleka – to dzień wydania tak piknego dokumentu nalezałoby oficjalnie uznać za dzień oscypkowyk urodzin! Kie zaś ów akt zostoł ukwalowany? Ze w 1416 rocku – to juz pedziołek. A w jaki dzień? Ano… 20 marca. Tak, tak, ostomili, oficjalne miejsce i data urodzenia oscypka to: Ochotnica, 20 marca 1416 rocku.** Cyli… O, Jezusicku! Najblizso niedziela bedzie nie ino Niedzielom Palmowom, ale tyz… dniem barzo piknyk seśćsetnyk urodzin! Heeej! No to trza wyryktować pikny tort, na ftórym bedzie równiutko 600 piknyk świecek! I trza zycenia złozyć! Syćkiego najlepsego dlo wielce dostojnego i wielce smacnego Jubilata! Niekze ten siumny seśćsetlatek dalej piknie zakwyco najwybredniejsyk smakosy! Niek dalej wierchuje swym piknym zapachem wokół bacówek i wokół straganików z regionalnym jedzonkiem! Ostomili, zdrowie oscypka po roz pierwsy! Hau!

P.S.1. Ba jesce przed niedzielnym świętem, w te sobote, momy tutok nase święto budowe. Tyz góralskie zreśtom, bo to dzień Józefickowyk imienin. Zdrowie Józeficka! 🙂

P.S.2. A w najblizsy wtorek tyz bedziemy świętowali, bo wte z kolei bedom imieniny Noboru-Wataya-Koteckowe. Zdrowie Noboru-Wataya-Kotecki! 🙂

* Inkso sprawa, ze nie wiem, cy słusnie właśnie oscypek jest wśród owieckowyk produktów najhyrniejsy. Przecie bundz tyz pikny! Niemniej jednak nawet z moik owcarkowyk badań socjologicnyk jasno wyniko, ze osób wiedzącyk, co to jest oscypek, jest duuuuzo więcej niz wiedzącyk, co to jest bundz.
** Mom jo nawet swojom teorie, we ftórej dokładnie chałupie w dzisiejsej Ochotnicy Górnej ten oscypek sie urodził. Ale kiebyk tutok pedzioł, to by była kryptoreklama. Ba pozdrawiom piknie oboje gazdów tej chałupy i ik oboje dzieciacków 🙂