Sabałowe granie (ale tym rozem nie na gęślak)

Hyrny Sabała piknie znany był między inksymi z tego, ze piknie groł na gęślak. Ba zdarzyło mu sie roz zagrać nie na gęślak, ino na prowdziwyk kościelnyk organak. Tak w kozdym rozie zbocowoł on sam, a jo nie widze powodu, coby mu nie wierzyć. Jak do tego dosło? Ano tak, ze spotkoł roz przyjaciela, Józka z Chochołowa. A ten Józek zaroz mioł sie zenić. I syćko byłoby piknie, kieby nie to, ze – krucafuks – cosi sie stało, ze organisty miało na ślubie zabraknąć! Co robić? Józek wpodł na pikny pomysł. I zacął pytać nasego Sabałe:

Ty grać umies – haj – toz to pilno chybaj, to mi przygros końdek.*

Co na to Sabała? Posłuchojcie.

Jo na organak nigda nie groł, ale sie tyz nigda nie doł nukać, kie mnie wto pytoł. Byłek ś nim dobry. Posełek.
Wychodzem na chór i zgłupiołek cysto piknie. Jo se hano** na moik gęślickak mom ino śtyry struny, a pięć palców, toz to jak kcem, to syćkie przyciskom. A tam było telo plugastwa, tyk biołyk i cornyk klawisów, cobyk przez cały dzień mioł co przyciskać. Tyk biołyk było więcyj, jak tyk cornyk, a syćkie trza było poprzyciskać – haj.
Słowok doł, toz to trza było dotrzymać.
Kozołek se dać dobrego duchaca,*** coby mi wse dobrze duchnon, to chociojby jo – prosem piyknie – i źle groł, to jak on wse dobrze duchnie, to ono i ta pódzie syćko ładnie, syćko piyknie – haj. […]
Niewielo myślęcy, połozyłek na deske, ka to trza było przyciskać palcami, ciupage, a na dole na te więkse, tok se som lóg.
Przewracom sie, przewracom, coby ino syćko na jednyk nie grać – haj, a tu gróborz, co duchoł, nijakim światem ni moze pary chycić. Co jom chyci, to jo mu jom wypiskom do imentu.
Piskom, piskom, jazek ukwolił, ze i ksiądz tyz musi cosi przepedzieć, nie ino jo bedem groł. […]
Toz to wstołek, coby ciupage sjąć, patrzem, a przy ołtarzu juz nikogo nie było. E, bo ta juz, djasków zjadło, aj zjadło, jo brzyćko groł – haj.
I sjonek ciupage i uciók potem, bo jo ta i brzyćko groł.****

No i takie było to Sabałowe granie na organak. Ino cy faktycnie ten najhyrniejsy z góralskik gawędziorzy zagroł tak marnie? Na to pytanie najlepiej umiałaby odpowiedzieć Poni Dorotecka, bo ona sie na takik rzecak piknie zno. Mi jednak, ostomili, tak sie widzi… ze to nie mogło być brzyćkie granie. Bo fto jak fto, ale cy taki siumny i hyrny górol jak Sabała, pikno legenda Tater, cłek, ftóry zaimponowoł całej polskiej elicie intelektualnej, ojciec krzesny pona Witkacego, mógłby cokolwiek nieudolnie zrobić? Choćby źle zagrać na instrumencie, na ftórym nie groł nigdy wceśniej? Jakosi nie moge uwierzyć, coby to było mozliwe. Tak więc mojo owcarkowo teoria jest tako, ze on zagroł barzo piknie. Moze kapecke awangardowo – ale piknie! Ba widocnie ani ksiądz, ani pon młody, ani nifto z obecnyk w kościele nie znoł sie na dobrej muzyce. Pewnie słuchali wyłącnie jakiegosi disko i nic poza tym. I dlotego właśnie pouciekali z tego kościoła. Tak, tak, ostomili. To nie mogła być wina Sabały. To musiała być wina niskiego poziomu edukacji muzycnej wśród słuchacy. Hau!

* końdek – trochę
** hano – tam
*** duchac – poruszający miechy w organach
**** J. Krzeptowski „Sabała”, Sabałowe opowieści. Jako w Tatrach drzewiej bywało, Firma Księgarska Podhale, Jordanów 2010, s. 18-19.